ՌԵՏՐՈ բաժնում շարունակում ենք ներկայացնել 2008 թվականի հետընտրական լրահոսը։ Այս անգամ ներկայացնում ենք փետրվարի 23-ի լրահոսը՝ կրճատումներով։ Այդ օրը բողոքի մասնակիցներին միացավ Գլխավոր դատախազի տեղակալը, Քոչարյանը չստորագրեց ոստիկանապետի հրաժարականը, HUMAN RIGHTS WATCH-ի արձագանքը և այլն... Ցույցերն օրեցօր ավելի լայն ծավալների էին հասնում, իսկ մարտի 1-ին մնում էր մի քանի օր։
ՀԵՐԹԱԿԱՆ ԱՆԱԿՆԿԱԼԸ
Երեկ Ազատության հրապարակում անակնկալների մի այնպիսի շարան սկսվեց, որի ծայրն արդեն չի երևում: Լևոն Տեր-Պետրոսյանի շարժմանը միացավ ՀՀ նախկին զինվորական դատախազ, ՀՀ գլխավոր դատախազի տեղակալ Գագիկ Ջհանգիրյանը: Գագիկ Ջհանգիրյանը մոտեցավ խոսափողին և հայտարարեց. «Սիրելի հայրենակիցներ, ես ազնիվ չէի լինի ինքս իմ հետ, եթե «27»-ը չքննարկեի ձեզ հետ. ես միանշանակ միանում եմ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի տված քաղաքական գնահատականներին. «27»-ից անջատված մասով քրեական գործի վարույթը կարճվեց և կարճվեց քրեական դատավարության օրենսգրքի կոպիտ խախտումներով. և այդ անջատված մասով քննությունը արգելվում է,- ասաց Ջհանգիրյանը: -Ես ձեզ խոստանում եմ, որ եթե դուք օգնեք ընտրված նախագահին, օգնեք ինձ, կհասնենք մենք մինչև վերջ»:
...Սպասելի էր, որ դրանից հետո իշխանությունները ինչ-որ կերպ կարձագանքեն: Եվ այն չուշացավ: «Նիգ-Ապարան» միության նախագահ Աղվան Հովսեփյանը միջնորդել էր երկրի նախագահին պաշտոնանկ անել իր տեղակալ Գագիկ Ջհանգիրյանին: Տեղեկանալով այդ մասին, փոքր-ինչ ավելի ուշ Գագիկ Ջհանգիրյանը նորից մոտեցավ խոսափողին և հայտարարեց իր հրաժարականի մասին:
«Եթե ես ելույթ ունենայի վարչապետ Սերժ Սարգսյանի հանրահավաքում, եթե ես մասնակցեի նրա ընտրարշավին, իմ պաշտոնական դիրքը չարաշահեի ի օգուտ նրա` ես կմնայի իմ պաշտոնին և գուցե ավելի բարձր պաշտոնի էլ արժանանայի: Բայց քանի որ ես ելույթ եմ ունեցել Լևոն Տեր-Պետրոսյանի հանրահավաքում` ես ազատվել եմ աշխատանքից», - նշել է նա` ավելացնելով, որ «այդ վշտին մի քանի օր կդիմանա»:
ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՇԽԱՏԱԿԻՑՆԵՐԸ ԵՎՍ ԺՈՂՈՎՐԴԻ ՀԵՏ ԵՆ
Երեկ Ազատության հրապարակում ուշ գիշերին հանդիպեցինք Հ2 հեռուստաընկերության լրագրող, քաղաքական մեկնաբան Սուրեն Սարգսյանին, որը հասարակությանն ավելի շատ հայտնի է իր հեղինակած «Հին ընկերների ակումբ», ապա նաև «Մերոնք» հաղորդումների շարքով: Անկեղծորեն զարմացանք և հետաքրքրվեցինք, թե արդյոք նա չի՞ վախենում, որ իրեն Ազատության հրապարակում տեսնելով, կազատեն աշխատանքից: Ի պատասխան մեր այս դիտարկմանը` հեռուստալրագրողն ասաց, որ ինքն արդեն հայտնել է Հ2-ի ղեկավարությանը, որ չի գալու աշխատանքի: «Գիտեք, ինձ չեն ասել, որ Դուք ազատված եք աշխատանքից, պարզապես ես հիմա կարծում եմ, որ Նալբանդյանի խոսքերը տեղին են` «Ներկա օրերում էլ ինչ սև քնար»: Ռոբերտ Քոչարյանն ու Սերժ Սարգսյանը սովորական գողեր են, և այդ մարդիկ պարբերաբար գողանում են մեր ժողովրդի ընտրելու իրավունքը: Ես չեմ կարող ինձ համարել լրագրող, համարել մտավորական և անել մի գործ, որն այլևս ինձ հաճույք չի պատճառում: Իսկ գողերի ու ավազակների դեմ պետք է պայքարել, և ես որպես «Մերոնք» հաղորդաշարի հեղինակ հայտարարում եմ, որ մերոնց հետ եմ»:
Մենք փորձեցինք հետաքրքրվել, թե Հ2-ում Սուրեն Սարգսյանի նման մտածողները շա՞տ են, թե՞ նա մենակ է: Վերջինս մեզ փոխանցեց հետևյալը. «Հեռուստաընկերության բացարձակ մեծամասնությունը, բացի մի քանի ձեռնասուն կամ, ասենք, անկամ տղերքից, ովքեր չունեն կամքի ուժ, ովքեր իրենց մի կտոր հացը գուցե ավելին են գնահատում, մնացած բոլորը` գրեթե 90 տոկոսը, բնականաբար, ժողովրդի կողքին է և նրա հետ: Եվ ոչ միայն Հ2-ում: Բոլոր հեռուստաընկերությունների նորմալ, իսկ այնտեղ նորմալ և կիրթ մարդիկ շատ կան, բացառությամբ մի քանի թափթփուկի, մեզ հետ են: Մեզ հետ չէ նաղդալյանա-հունանյանական դպրոցը, որը ուղղորդվում է նախագահականի սիրունատես տղերքի կողմից»:
ՀՐԱԺԱՐԱԿԱՆԸ ՉԻ ՍՏՈՐԱԳՐՈՒՄ
«ՉԻ» լավատեղյակ աղբյուրները տեղեկացնում են, որ ՀՀ ոստիկանապետ Հայկ Հարությունյանը նախօրեին զեկուցագիր է ներկայացրել ՀՀ դեռևս նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին` իրեն աշխատանքից ազատելու կապակցությամբ: Նախարար Հարությունյանը, ըստ մեր տեղեկությունների, իր հրաժարականը պայմանավորել է առողջական խնդիրներով: Նա ասել է, որ երիկամների հետ կապված խնդիրներ ունի և պետք է տևական բուժման մեկնի: Իսկ իրականում նրա հրաժարականի պատճառն այն է, որ ոստիկանապետին ստիպում են զորք հանել խաղաղ ժողովրդի դեմ, ինչը նա չի կատարում, քանի որ շատ լավ է հասկանում, թե ինչ իրավիճակ է իրականում տիրում Հայաստանում:
Ի դեպ, սա արդեն երրորդ հրաժարականի դիմումն է, որը ներկայացնում է Հայկ Հարությունյանը, բայց Ռոբերտ Քոչարյանը համառորեն չի ստորագրում ու չի ազատում նրան:
«ԻՍԿ ՈՐՏԵ՞Ղ ԿԱՐՈՂ Է ԳՏՆՎԵԼ ՄԱՆՎԵԼ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԸ»
«Երկրապահ կամավորականների միությունը (ԵԿՄ) միշտ հայտարարել է, որ ժողովրդի կողքին է լինելու, ԵԿՄ-ն արդարության, ազատության կողքին է լինելու, և ԵԿՄ-ի անդամների մեծ մասը` 80-90 տոկոսը կողմնորոշված է եղել այդպես»,- երեկ «Ազատություն» ռադիոկայանին տված հարցազրույցում ասաց ԵԿՄ փոխնախագահ, Ազգային ժողովի պատգամավոր Մյասնիկ Մալխասյանը: «Եվ ընտրությունների այդ խայտառակ ելքը մնացած մասին էլ գրեթե կողմնորոշեց այդպես, որ նրանք իրենց ժողովրդի կողքին պիտի լինեն»,- հավելեց նա:
«Ժողովրդի կողքին` նշանակում է Ազատության հրապարակո՞ւմ, այնտե՞ղ, որտեղ հանրահավաքներ են տեղի ունենում Լևոն Տեր-Պետրոսյանի գլխավորությամբ», հարցին Մալխասյանը պատասխանեց. «Այո: Այսօր ժողովուրդը` մեծ մասը, հիմնական մասը Ազատության հրապարակում է, և այդ համաժողովրդական շարժումը այսօր ղեկավարում է Լևոն Տեր-Պետրոսյանը»:
Այն հարցին, թե ԵԿՄ նախագահ Մանվել Գրիգորյանը նույնպե՞ս սատարում է Տեր-Պետրոսյանին, Մյասնիկ Մալխասյանը արձագանքեց. «Եթե Երկրապահ կամավորականների միության մեծ մասը ժողովրդի կողքին է, սատարում է արդարությունը, ապա որտե՞ղ կարող է գտնվել Մանվել Գրիգորյանը»:
Իսկ ի պատասխան հիշեցման, որ պաշտպանության նախարարության մամուլի խոսնակ Սեյրան Շահսուվարյանը հերքել է Մանվել Գրիգորյանի` Տեր-Պետրոսյանին սատարելու մասին տեղեկությունը, ԵԿՄ-ի փոխնախագահը հայտարարեց. «Սեյրան Շահսուվարյանը Մանվել Գրիգորյան չի: Եթե Մանվել Գրիգորյանը չի հերքում, Սեյրան Շահսուվարյանը իրավունք ունի՞ նրա փոխարեն հերքելու»:
Մեկնաբանելով այն տեղեկությունները, որ երեկ ԵԿՄ-ում բանակցություններ են տեղի ունեցել Մանվել Գրիգորյանի և Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ Սեյրան Օհանյանի միջև, Մյասնիկ Մալխասյանը ասաց. «Եղել է, կարծեմ, բայց ստույգ տեղեկություն չեմ կարող ասել: Բնականաբար, հիմնական խնդիրը` բոլորն էլ շահագրգռված են, որ այս հարցը լուծվի արդարացի` ավելորդ բախումներից խուսափելու համար: Բոլոր հայ սպաները, հայ գեներալները դրան են միտված»:
ԵՐԿՐԱՊԱՀԸ ՈՏՔԻ ՎՐԱ Է
Երեկ ԵԿՄ վարչության գրասենյակում են հավաքվել ԵԿՄ բոլոր ստորաբաժանումների անդամները: Մի քանի շարքով խմբված են երկրապահների ավտոմեքենաները, իսկ շենքի առջև խմբված էին համազգեստներով և քաղաքացիական հագուստով ԵԿՄ անդամները:
Երբ «Ա1+»-ը փորձել է պարզել, թե հնարավո՞ր է, որ ոստիկանությունը կամ բանակը դուրս գա ժողովրդի դեմ, երկրապահները զարմացած հայացքով պատասխանել են՝ «մեր բանակը, մեր ոստիկանությունը մեր ժողովրդի դե՞մ»:
ԻՍԿ Ո՞Վ Է ՊԱՏՐԱՍՏ
Ադրբեջանը դեռ պատրաստ չէ հանդիպել Հայաստանի նորընտիր նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ: Այդ մասին երեկ հայտարարել է Ադրբեջանի արտաքին գործերի փոխնախարար Արազ Ազիմովը: «Այդպիսի հանդիպում նախապատրաստելու համար ժամանակ է պետք: Բանակցությունների համար անհրաժեշտ է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի նախաձեռնությունը»,- ասել է Ազիմովը: Խոսելով Հայաստանում փետրվարի 19-ին տեղի ունեցած նախագահական ընտրությունների մասին` Ադրբեջանի փոխարտգործնախարարը նպատակահարմար է համարել սպասել վերջնական արդյունքների հրապարակմանը:
«Ազատության» տեղեկացմամբ, Ազիմովն ասել է, թե նոր նախաձեռնություններից են կախված Ադրբեջանի քայլերը, և հավելել, որ Մինսկի խմբի համանախագահների տարածաշրջան կատարելիք հերթական այցի ժամկետները դեռ հայտնի չեն:
Ավելի վաղ՝ փետրվարի 20-ին Արազ Ազիմովը հայտարարել էր, թե Ադրբեջանը Հայաստանի ղեկավարից ակնկալում է միջազգային նորմերի մեջ տեղավորվող գործողություններ: «Հակամարտության կարգավորման համար Հայաստանի ղեկավարությունը պետք է ձեռնարկի անհրաժեշտ քայլեր և գիտակցի, որ Ադրբեջանի հետ խաղաղությանն այլընտրանք չկա: Դրա համար, նախևառաջ, պետք է ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը», - ասել էր Ադրբեջանի արտաքին գործերի փոխնախարարը:
HUMAN RIGHTS WATCH-Ը ԲՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՓԱՍՏԵՐՆ ԱՐՁԱՆԱԳՐԵԼ Է
Human Rights Watch միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը Հայաստանի իշխանություններին կոչ է անում անհապաղ հետաքննել փետրվարի 19-ի նախագահական ընտրությունների ընթացքում դիտորդների և լրագրողների նկատմամբ կիրառված բռնության դեպքերը: Այսօր կազմակերպության ինտերնետային կայքում տեղակայվել է մոտ 3 էջանոց զեկույց, որը վերնագրված է «Հայաստան. Բռնությունները ընտրատեղամասերում ստվերում են ընտրությունները. թիրախ են դարձել ընդդիմադիր ակտիվիստները, դիտորդները և լրագրողները»:
«Ընտրությունների օրը այս հարձակումների թիրախը դարձել են հենց այն մարդիկ, ովքեր փորձել են ապահովել քվեարկության օրինական ընթացքը,- հայտարարել է Human Rights Watch-ի Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի հարցերով տնօրեն Հոլի Քարթները` ավելացնելով. - Հայաստանի իշխանությունները պետք է անկախ և շուտափույթ հետաքննություն անցկացնեն` ապահովելու արդարության վերականգնումը և շեշտելու, որ մարդկանց վախեցնելը Հայաստանում անհանդուրժելի է»:
Զեկույցում արձանագրված են նաև մի շարք փաստեր, օրինակ` Երևանի 13/16 ընտրատեղամասում «Հայկական ժամանակի» լրագրող Լուսինե Բարսեղյանի, «Ժառանգության» պատգամավորներ Արմեն Մարտիրոսյանի, Զարուհի Փոստանջյանի դեմ հարձակումները: Տեղ են գտել նաև Լևոն Տեր-Պետրոսյանի վստահված անձանց նկատմամբ բռնությունների մասին փաստերը` մասնավորապես Կոտայքի մարզում, «Ա1+»-ի օպերատորի աշխատանքի խոչընդոտման փաստը և այլն:
Human Rights Watch-ը նաև հորդորում է ԵԱՀԿ-ին` մանրակրկիտ ուսումնասիրել ընտրական գործընթացում արձանագրված բռնությունները և ապահովել, որպեսզի այդ միջադեպերը արձանագրվեն Հայաստանի նախագահական ընտրությունների վերաբերյալ ԵԱՀԿ-ի վերջնական զեկույցում:
«Չորրորդ իշխանություն», թիվ 113, 23 փետրվարի, 2008թ.